Porez po zaposlenom, koji je Čikago primenjivao decenijama, godinama se u političkim raspravama označava kao jedan od glavnih razloga za odlazak firmi i nestanak radnih mesta.
Ipak, detaljna analiza dostupnih podataka pokazuje da stvarnost nije ni približno tako jednostavna.
Prema istraživanju koje su sproveli novinari WBEZ-a, uz konsultacije sa ekonomistima i stručnjacima za tržište rada, ne postoje jasni dokazi da je ovaj porez bio presudan faktor u padu zaposlenosti u gradu.
Podaci ukazuju da su se dugoročni trendovi zapošljavanja u Čikagu uglavnom poklapali sa širim ekonomskim kretanjima u SAD. Pad industrijske proizvodnje, masovno preseljenje stanovništva u predgrađa, kao i nacionalne recesije tokom 1970-ih i 1980-ih godina, imali su znatno veći uticaj na tržište rada nego sam porez. Zanimljivo je i da je rast zaposlenosti počeo još pre nego što je porez u potpunosti ukinut 2014. godine, tokom oporavka nakon velike ekonomske krize iz 2008.
Sličan rast broja radnih mesta zabeležen je i u okolnim predgrađima, što dodatno otežava direktno povezivanje promena u zapošljavanju sa ukidanjem poreza. Prema procenama, eventualni povratak poreza po zaposlenom, koji se pominje u budžetskim planovima za 2026. godinu, odnosio bi se na manje od 1% registrovanih firmi u Čikagu – uglavnom velikih kompanija sa više od 500 zaposlenih. Iako one zapošljavaju oko petine ukupne radne snage u gradu, ujedno ostvaruju i znatno veće prihode od manjih preduzeća.
Stručnjaci upozoravaju da bi ovakva mera mogla imati veći relativni uticaj na slabije plaćene sektore, ali naglašavaju da dostupni dokazi ne potvrđuju tvrdnje da je porez po zaposlenom bio „ubica radnih mesta“. Rasprava, zaključuju analitičari, zahteva pažljivo tumačenje podataka i širi ekonomski kontekst, a ne jednostavne političke poruke.
IZVOR: CHICAGO SUNTIMES, FOTO: PIXABAY
