Organizacija Ujedinjenih nacija za obraazovanje, nauku i kulturu (UNESKO) povodom 21. februara, Međunarodnog dana maternjeg jezika, ukazuje da je jezička raznolikost sve ugroženija i da više od 40 odsto svetskog stanovništva nema pristup obrazovanju na jeziku koji govori ili razume, saopštilo je Ministarstvo za ljudska i manjinska prava.
U cilju podizanja svesti o značaju očuvanja maternjih jezika, tema Međunarodnog dana maternjeg jezika 2021. godine je „Negovanje višejezičnosti za uključivanje u obrazovanje i društvo“, dodaje se u saopštenju.
Podseća se da je Republika Srbija 2006. godine pristupila Evropskoj povelji o regionalnim ili manjinskim jezicima Saveta Evrope, u želji da doprinese zaštiti i očuvanju multikulturalizma i višejezičnosti u Srbiji i Evropi.
Ratifikacijom povelje Srbija se obavezala da štiti sve manjinske jezike koji se tradicionalno koriste na našoj teritoriji, i manjinski jezici se koriste u obrazovanju, medijima, upravnim i sudskim postupcima, ekonomskom, društvenom i kulturnom životu, napominje Ministarstvo.
Svesna značaja obrazovanja na maternjem jeziku u kontekstu očuvanja jezika nacionalnih manjina, Srbija obezbeđuje, osim na srpskom jeziku, celokupno obrazovanje na maternjem jeziku na još osam jezika: albanskom, bošnjačkom, bugarskom, mađarskom, rusinskom, rumunskom, slovačkom i hrvatskom jeziku, podvlači se u saopštenju.
Osim toga, još osam jezika se izučava u okviru nastavnog predmeta Maternji jezik sa elementima nacionalne kulture: bunjevački, vlaški, makedonski, nemački, romski, slovenački, ukrajinski i češki jezik, a oko 60.000 dece pohađa nastavu na manjinskim jezicima na svim nivoima obrazovanja.
Pravo na informisanje na jeziku nacionalne manjine se ostvaruje putem štampanih i elektronskih medija, na manjinskim jezicima se izdaju novine, časopisi, publikacije, zbornici, a elektronski mediji emituju programe na jezicima nacionalnih manjina, podseća Ministarstvo za ljludska i manjinska prava.
Ističe se da je u Srbiji u službenoj upotrebi, pored srpskog jezika, još 11 jezika nacionalnih manjina (albanski, bosanski, bugarski, mađarski, makedonski, rumunski, rusinski, slovački, hrvatski, crnogorski i češki) na celoj teritoriji 42 jedinice lokalne samouprave, osim toga vlaški i romski jezik su u službenoj upotrebi u pojedinim naseljenim mestima.
Napominje se da kada je u pitanju srpski jezik, domaći lingvisti upozoravaju da se on našao pred sve većom najezdom engleskog i da je ugrožen u meri u kojoj su to čak i neki svetski jezici – francuski, nemački, italijanski.
Generalna skupština UNESKO 1999. godine proglasila je 21. februar za Međunarodni dan maternjeg jezika, kao sećanje na studente koji su 21. februara 1952. godine ubijeni u Daki u istočnom Pakistanu, jer su protestovali zbog toga što njihov maternji jezik nije proglašen za zvanični.
IZVOR: RTS I FOTO: PIXABAY